خیلی از ما با دردسر یادگیری در مدرسه، دبیرستان و دانشگاه مواجهیم. انگار درس‌ها از ذهن ما سر می‌خورند و خارج می‌شوند و چیزی در ذهن باقی نمی‌ماند. چالشی که با یک تکنیک ساده به خوبی قابل رفع است. در این مقاله روشی اصولی برای یادگیری حرفه‌ای مطالب با هدف آموختن درازمدت را به شما نشان می‌دهم.
ذهن پراکنده انسان مدرن
انسان مدرن هر روز حواس‌پرت‌تر می‌شود. انسان‌های معاصر آنقدر در دنیای مجازی و افکار متنوعی غرق شده‌اند که نمی‌توانند به راحتی بر مطالعه و درس خواندن تمرکز کنند. فراموش‌کاری هر لحظه در کمین این انسان‌ها است و آن‌ها به راحتی نمی‌توانند به یاد بیاورند که دیشب شام چی خورده‌اند و مهم‌ترین خبری که اخیرا شنیده‌اند چی بوده است.
در این بلبشویی که بمباران اطلاعات بر سر ما آورده است، باید به دنبال تکنیک‌های سریع برای یادگیری باشیم. زیرا وقتی در شبانه‌روز هزاران قلم اطلاعاتی مختلف از محیط دریافت می‌کنیم، مغز عملا بیشتر این اطلاعات را دور می‌ریزد و باید روشی برای آگاه کردن مغز از اهمیت اطلاعاتی که در اختیارش قرار می‌دهیم، به کار ببریم.
حافظه کوتاه مدت یا بلند مدت
عملا انسان مدرن با عدم تعادل جدی بین حافظه کوتاه‌مدت و حافظه بلندمدت روبرو است. زیرا بیشتر ارتباطی که با محیط دارد تنها از حافظه کوتاه‌مدت استفاده می‌کند. در نتیجه عملا مغز ظرفیت بیشتری به حافظه کوتاه‌مدت داده و حافظه بلندمدت را کمتر پرمی‌کند. برای مثال بیشتر افراد خاطرات نزدیک را راحت‌تر به یاد می‌آورند ولی از به خاطر آوردن خاطرات یک ماه گذشته عاجزند و تنها نکات مهمی از آن را به ذهن سپرده‌اند.
کار کردن با اینترنت و فضای مجازی این مسئله را به شدت تشدید کرده است و امروزه معلمین ابتدایی شکایت دارند که بچه‌ها اصلا نمی‌توانند محتوای درس‌ها را حفظ کنند و انگار یک گوش در و یک گوش دروازه دارند.
اثر طلایی مرور
اگر اهل درس خواندن باشید، قطعا متوجه شده‌اید که با مرور کردن مطالب درسی خیلی بهتر می‌توانید آن‌ها را به خاطر بسپارید. حتی کسانی که شب امتحان درس می‌خوانند به یک جزوه مرتب برای مرور سریع نیاز دارند و گر چه مرور کردن خیلی خوب است، اما بی‌برنامه انجام دادن آن نمی‌تواند مشکلات را به درستی حل کند.
به ویژه در مورد درس‌های مفهومی مثل ریاضی یا درس‌هایی که با حل مسئله درک می‌شوند و نیاز به تحلیل و تعمق دارند، مرور کردن خشک و خالی قبل از امتحان کمکی نمی‌کند و نیاز به استفاده از روش‌های بهتری برای یادگیری است.
باید مغز را تحریک کنید
حتما دقت کرده‌اید که چیزهایی که برای شما اهمیت بالایی دارد را بسیار راحت و دقیق به خاطر می‌سپارید. شخصا یک تجربه طنز‌آمیز از حفظ کردن شماره تلفن دارم. اصولا شماره تلفن حفظ نمی‌کنم و در این زمینه به شدت بی‌استعداد هستم. ولی اولین بار که شماره تلفن منزل پدرخانمم را شنیدم بلافاصله حفظ شدم و هرگز از ذهنم نرفت و همین دستمایه شوخی‌های خانوادگی شد.
به واقع نمی‌توانیم نسبت به همه چیز این حس قدرتمند را داشته باشیم تا یاد بگیریم. واقعیت این است که بعضی محتوای درسی اتفاقا کسل‌کننده هستند و نکته جذابی ندارند که به خاطر آن اشتیاق بسیاری داشته باشیم و مغز به این صورت تشخیص دهد که حتما باید این نکته یا درس را به حافظه بلندمدت منتقل کند.
ولی مغز به تکرار حساسیت دارد. وقتی چیزی را تکرار کنید بهتر یاد می‌گیرید. اما چطور باید تکرار کنیم که بهترین و بهینه‌ترین عملکرد را به دست بیاوریم؟
سوال ایجاد کنید
از قوی‌ترین تکنیک‌های حساس کردن مغز به یادگیری یک مطلب، ایجاد سوال در ذهن است. اگر سوالی در گوشه ذهن شما جا خوش کرده باشد، چه از یک مطلب خوشتان بیاید چه نیاید، وقتی با پاسخ آن سوال مواجه شوید، به طور خودکار و خیلی راحت به مطلب گوش می‌کنید یا آن را می‌خوانید و یاد می‌گیرید. این اتفاق مثل یک معجزه است.
مثلا فرض کنید از ریاضی خوشتان نمی‌آید. ولی جایی شنیده‌اید که فیثاغورث یکی از شاگردانش را در آب خفه کرده است و از آن گذشته‌اید. حالا اگر معلم ریاضی در هنگام تدریس قضیه فیثاغورث اشاره‌ای هم به زندگی این دانشمند بکند، شما به طور ناخودآگاه به یاد این مطلب می‌افتید و حتی ممکن است دست‌تان را بلند کنید و صحت این داستان را سوال کنید و پاسخ این سوال هیچ گاه از ذهن شما پاک نمی‌شود.
مثلث یادگیری سریع و حرفه‌ای
حالا اجزای مثلث یادگیری حرفه‌ای را متوجه شده‌اید. این اجزا عبارتند از:
- تحریک کردن مغز
- مرور کردن
- سوال ایجاد کردن
در این قسمت به روشنی به شما نشان می‌دهم با یک برنامه ساده و عملیاتی می‌توانید توان یادگیری خود را به شدت بالا ببرید. این روش نیاز به چیزی جز نظم ندارد و بادنبال کردن آن به خوبی می‌توانید بسیاری از مطالب درسی پیچیده را به حافظه بلندمدت خود منتقل کنید و از حس بلد بودن و بی‌نیازی به مرورهای تکراری لذت ببرید.
در این روش سه گام وجود دارد که یادگیری سریع و حرفه‌ای را رقم می‌زند:
الف) مرور کردن درس قبل از تدریس
ب) گوش دادن حین تدریس
ج) مرور کردن بعد از تدریس
شاید فکر کنید این سه گام بدیهی هستند و هر آدم عاقل می‌فهمد که سه بار مرور کند، درس را به خوبی یاد می‌گیرد. ولی در هر یک از این سه گام اگر با همین ترتیب اجرا شوند، فایده‌ای نهفته است:
گام اول) با مرور کردن قبل از تدریس قطعا با مطالبی مواجه می‌شوید که برای شما ناآشنا است. سوالاتی هم در ذهن شما شکل می‌گیرد. این مرحله اول تحریک مغز است که خود را آماده می‌کند تا پاسخ این ابهامات و سوالات را از محیط برای شما پیدا کند. بهتر است این مرور یک روز قبل از تدریس باشد.
گام دوم) اگر گام اول را انجام داده باشید، در هنگام تدریس هر چقدر هم آن درس را دوست نداشته باشید، با تمرکز بالایی توجه خواهید کرد. این خاصیت مغز است که به محتوای آشنا واکنش بهتری نشان می‌دهد و به ویژه اگر سوالاتی در ذهن شما شکل گرفته باشد، با دقت به دنبال پاسخ آن می‌گردد
گام سوم) اگر دو گام قبلی را انجام داده باشید، این مرور آخر گویی به مغز دستور می‌دهد که مطالب را به حافظه بلندمدت شما منتقل کند. بهتر است این مرور حداکثر با یک روز فاصله از تدریس باشد.
سخن پایانی
این سه گام عملا وقت بیشتری از شما نمی‌گیرند، ولی قدرت یادگیری بسیار بالاتری برای ذهن شما فراهم می‌سازند. در حقیقت این روش وقت زیادی از مرورهای قبل از امتحان را نیز صرفه‌جویی می‌کند. با اجرای این برنامه تنها نیاز به نظم دارید تا هر درسی را قبل از تدریس آن مرور کنید و چیزهایی که نمی‌فهمید را به مغز خود یادآوری کنید. بدین ترتیب در هنگام تدریس به خوبی و بدون نیاز به فشار آوردن به خود، مطالب را گوش می‌کنید و با یک مرور بعد از کلاس به خوبی همه چیز در ذهن شما جای می‌گیرد.
تنها ایراد این روش این است که خیلی ساده و عملی به نظر می‌رسد و بعضی افراد آن را اجرا نمی‌کنند. درست مثل مسواک‌زدن که کاری ساده و عملی است ولی انسان‌های بسیاری به خاطر پشت‌گوش انداختن آن با دردهای بسیاری در زندگی روبرو می‌شوند. پس خودم بلدم را کنار بگذارید و این برنامه ساده را حداقل یک بار برای آزمایش هم که شده اجرا کنید و وقتی نتایج درخشان آن را دیدید، برای همیشه به روش انجام کار خود اضافه کنید تا یک عمر راحت باشید.
مقالات بیشتر برای شما:
اینشتین و پشیمانی؟
اینشتین و پشیمانی کلیدواژه‌هایی نیستند که به نظر به هم مرتبط باشند اما…
معرفی کتاب: قوی سیاه
کتاب قوی سیاه تصور عادی ما از بروز رخدادها و آینده‌نگری را به شدت دچار تغییر و تحول می‌سازد. خواندن این کتاب را توصیه می‌کنم
معرفی کتاب سیستم‌سازی اثر سَم کارپنتر
سیستم‌سازی از مباحث مهم و مفیدی است که در زندگی شخصی و اجتماعی و شغلی تأثیر بسیار بالایی دارد.
لاکچری یا درویشی
یکی از مدهای رفتاری در بین جوان‌های امروزی، شاخ بودن و متمایز به نظر رسیدن است. البته تعریف افراد تفاوت دارد ولی نوعا این عبارت به تمایز شدید در پوشش و آرایش و احتمالا به کار بردن برخی جملات رکیک و حاضرجوابی‌های عجیب و غریب ختم می‌شود و هیچ وقت به سطح فکر و اندیشه برتر نمی‌رسد.
سرویس انقلابی گوگل برای خواندن مقالات تخصصی
گوگل یک آس دیگر رو کرد تا نشان دهد هنوز در زمینه هوش مصنوعی میتواند برگهای برندهای برای نفوذ در بازار داشته باشد
شبکههای اجتماعی در سبک زندگی دانشجویی
برای داشتن سبک زندگی دانشجویی مناسب باید بر زمان کار با شبکههای اجتماعی کنترل اعمال کنیم.
