دانش رفتارشناسی برای کسب موفقیت در دنیای امروز بسیار ضروری است. این زمینه، خودشناسی را به شدت تقویت میکند و جنبههای متفاوتی از هویت وجودی را به ما نشان میدهد.
رفتارشناسی دیسک از شاخههای روانشناسی کاربردی است و با زبان ساده برای همگان الگوهایی را توضیح میدهد که میتواند کارآیی بسیاری در زندگی شخصی، کاری و اجتماعی ایجاد کند.
شخصیت چیست؟
شخصیت انسانی بسیار پیچیده است. مطالعات فراوانی بر آن انجام شده است و هنوز هم یکی از زمینههای فعال تحقیقات دانشگاهی است. روشهای گوناگونی برای بررسی آن به کار برده شده و در هر روش، راهکارهایی برای شخصیتشناسی پدیدار شده است.
شخصیت (Personality) را به صورت یک مجموعه از الگوهای مشخصی از نحوه تفکر، هیجان و رفتار میتوان تعریف کرد. این مجموعه، سبک شخصی فرد را در برخورد با محیط اجتماعی و مادیاش شکل میدهد. به بیان دیگر شخصیت مجموعهای از ویژگیهای تقریبا ثابت و پایدار است که در توصیف آنها از صفاتی همچون درونگرا و برونگرا، زودرنج و مقاوم و غیره استفاده میشود.
انسان ها در این زمینه بسیار متفاوت هستند و به قولی شاید هیچ دو نفری با شخصیت کاملا یکسان در دنیا نتوانیم پیدا کنیم. اما شناخت شخصیت به ما کمک میکند با خودمان بهتر آشنا شویم و پیچیدگیهای متمایزی از خود را دریابیم.
رفتار چیست؟
دربارهی تفاوت شخصیت و رفتار از دیدگاه روانشناسی باید گفت، شخصیت یک زیرساخت درونی ماست و به سادگی قابل تغییر نیست. اما رفتار بیان بیرونی شخصیت ماست و در واقع کاری است که میکنیم.
به بیان دیگر شخصیت است که میگوید ما که هستیم، و به تمایل ما به رفتار ارتباط دارد. در یک توضیح دیگر میتوان گفت شخصیت مجموعهای از کیفیتها است که فرد را از دیگران متمایز میسازد. ولی رفتار به نحوهٔ واکنش نشان دادن ما در برابر دیگران توجه دارد.
بدین ترتیب شخصیت یک فرد دارای کیفیتی منحصر به فرد است که شامل ارزشها، اخلاقیات و تمایلات اوست. به همین دلیل گوناگونی شخصیتی بسیار فراوانی در بین انسانها وجود دارد و هزاران نوع از آن را میتوان برشمرد.
ولی رفتار را میتوان به صورت نحوهٔ عملکرد فرد تعریف کرد که یک تصویر کامل از فرد با توجه به فعالیتها یا واکنشهای او ارائه میدهد. رفتار میتواند در موقعیتهای مختلف تغییر کند. مثل رفتار در برابر خانواده و دوستان.
تقابل شخصیت و رفتار
شخصیت و رفتار با یکدیگر تعامل متقابل دارند. شخصیت دارای اثر مستقیم بر رفتار است و رفتار نیز بر شخصیت تأثیر مستقیم دارد. علاوه بر این هر دوی آنها بر زندگی شخص تأثیر مستقیم میگذارند.
چرا باید دربارهی رفتارشناسی بدانیم؟
با دانستن سبک رفتاری خود خیلی بهتر میتوانیم بر تناقضاتی که در عملکردهای خود داریم آگاه شویم. گاهی دیگران به ما برچسبهایی میزنند و ناخواسته قضاوتهای نادرستی دربارهٔ ما دارند و در درازمدت این باور را در ما ایجاد میکنند که دارای ایراد هستیم. ولی با یادگیری رفتارشناسی به خوبی میتوانیم ریشههای این اختلافات را شناسایی و حل کنیم.
همچنین بهتر میتوانیم سبک رفتاری خود را با دیگران تنظیم کنیم و به موفقیتهای اجتماعی بهتری دست پیدا کنیم.
یک جنبهی بسیار مهم و ارزشمند از رفتارشناسی، شناخت سریع الگوی رفتاری فرد مقابل است که به شما قدرت بالایی در تعاملات اجتماعی میدهد. برای مثال کسی که به رفتارشناسی مسلط باشد میتواند در کمتر از ۱۰ ثانیه طرف مقابل خود را ارزیابی کند و به خوبی تعامل خود را با او تنظیم کند. این نکته کلید موفقیت در جلسات کاری، مشاوره، روابط دوستانه و بسیاری موارد دیگر است.
رفتارشناسی دیسک
آزمون DISC یک روش ارزیابی رفتاری است که بر اساس تئوری DISC بنا شده است. این تئوری توسط William Moulton Marston ارائه شد (۱۹۴۷-۱۸۹۳ میلادی) که یک حقوقدان و روانشناس آمریکایی بود.
۴ مؤلفهٔ دیسک
در نظریهٔ دیسک، چهار عامل برای توصیف رفتار انسانی در نظر گرفته شده است که حروف سرنام آنها DISC هستند و نام این روش از آن آمده است.مزیت مهم رفتارشناسی دیسک
مزیت مهم دانش رفتارشناسی دیسک ساده و مفهوم بودن آن برای همگان است. نیازی نیست که روانشناسی خوانده باشید. این دانش این مزیت را دارد که همه میتوانند آن را درک کنند. زیرا پیچیده نیست و با بیانی آشنا و روشن با مخاطب سخن میگوید.
از سوی دیگر تشخیص الگوهای رفتارشناسی دیسک هم در شخص و هم در دیگران پس از آموزش آسان میگردد. یعنی میتوانید در کسری از دقیقه مخاطب خود را شناسایی کنید و به سرعت رفتار خود را با او تنظیم کنید. این مزیتی بسیار بالا در زندگی شخصی، محیط کار و روابط اجتماعی است.