چوپان و سفر هزار فرسنگی
جوانی نزد حکیمی رفت و گفت ای حکیم! به من بگو چقدر باید تلاش کنم و چند سال شاگردی نمایم تا بزرگ و مشهور شوم؟ حکیم توضیح داد که چه مقدار باید درس بخواند، چند سال بیندیشد و چه شرایطی تا مرحله استادی طی کند. شرایط سخت و دشوار به نظر میرسید. پس جوان آموختن حکمت را رها کرد و به ده برگشت و چوپانی پیشه کرد.
حتما یادتان میآید که وقتی به دبستان میرفتیم، میپرسیدیم پس من کی باسواد میشوم؟ و بزرگترها میگفتند هنوز خیلی مانده فعلا املایت را بنویس. شخصا در کودکی این سوال سرنوشتساز را از یکی از دوستان پدرم پرسیدم. او که متخصص موفقی بود به من گفت اول باید ۵ سال دبستان را تمام کنی، بعد ۳ سال راهنمایی درس بخوانی، بعد از آن ۳ سال دبیرستان داری، بعد هم ۴ سال دانشگاه آن وقت میشوی لیسانسه. بعد ۲ سال فوق لیسانس و ۴ سال هم دکتری دیگه برای خودت آدمی میشوی. تقریبا ۲۰ سال باید تلاش کنی تازه به شرطی که پشت سر هم مثل فشنگ درس بخونی و نیفتی و در کنکور هم قبول بشی. بلافاصله گفتم:برو بابا! تا آن موقع خواهم مرد. دوست پدرم خیلی خندید و گفت نگران نباش کمکم درست میشود.
این خاصیت عادی ذهن ما است. وقتی یک انبار پر از مواد غذایی را به شما نشان بدهند و بگویند باید همهٔ اینها را بخوری قطعا بسیاری از ما دهانمان از تعجب باز میماند. ولی در زمان کافی چند برابر آن را مصرف میکنیم و این بار اگر بگویند تو در سال گذشته اینقدر مواد خوراکی مصرف کردهای تعجب خواهیم کرد.
مسیر موفقیت در دانشگاه نیز چیزی شبیه همین است. اگر بخواهید پیشرفت کنید و دیگران را پشت سر بگذارید و آینده خود را بسازید، قطعا باید تعداد زیادی مهارت داشته باشید. ولی کلید طلایی این است که بدون فشار و استرس و با آرامش و تمرکز میتوانید کلی مهارت بیاموزید و سالها از دیگران جلوتر باشید.

تلاش نکنی مردی
یک حقیقت مهم که باید حتما خاطرنشان کنم: انسان بدون تلاش میمیرد. اگر شما یک ماه در رختخواب بمانید زخم بستر میگیرید. اگر مدتی مطالعه نکنید متوجه نقص در حافظه میشوید. اگر بدون لرزش چشم به نقطهای ثابت خیره شوید بعد از مدتی کل تصویر را از دست خواهید داد. اگر چند روز در انفرادی به سر ببرید متوجه میشوید که چقدر تنوع برای زندگی لازم است. حتی اگر شش ماه به زبان مادری صحبت نکنید دچار لکنت و اختلال در زبان میشوید. فیزیولوژی انسان به شکلی طراحی شده که نیازمند تلاش دائمی است. خب اگر مرگ میخواهید بروید قبرستان! وسط آدمهای زنده چه کار میکنید؟

راه دراز
یک ضربالمثل بودایی میگوید سفر ۲۰۰ هزار فرسنگی با یک گام آغاز میشود. در واقع شما گام اول را خیلی قبل برداشتید که به مدرسه رفتید و الان خیلی از گام اول جلوتر هستید. بشمارید که چند سال است تحصیل میکنید، آنوقت خودتان میفهمید!
حالا مرحله به مرحله در حال طی پلهها هستید. روزگار پشت کنکوری بودن، دوران دانشجویی و دورههای بعدی یکی یکی تمام میشوند. این شما هستید که باید مرحله بعدی تحول را در دانش و شخصیت خود رقم بزنید. روزهای خوبی را برایتان آرزو میکنیم. اگر دوران خوبی را طی کنید سالها لذت خاطرات آن را با شیرینی خواهید چشید.

چوب سحر آمیز تکرار منظم
به طور کلی یادگیری برخی از مهارتها در یک دوره به پایان میرسند (مثل دوچرخهسواری). اما برخی از مهارتها نیازمند توجه روزانه هستند (مثل نویسندگی). این مهارتها زمانبر هستند و پیشرفت در آنها کند است. حتی برخی از آنها فعالیتهایی برای یک عمر به شمار میآیند.
یکی از واضحترین مثالهای آن ورزش روزانه است. اگر علاقه به ورزشکار شدن ندارید، باز هم باید برای سلامتی خود روزانه ورزش کنید. ورزش را نمیتوان مدتی رها کرد و یکباره مقدار زیادی ورزش کرد. در این صورت افت جسمی بیشتری اتفاق میافتد. حتما شنیدهاید کسانی که مدت طولانی بستری میشوند به زخم بستر مبتلا میشوند. ما انسانها بنا به فیزیولوژی خاص خود نیاز داریم که روزانه مقداری ورزش ثابت داشته باشیم و در نتیجه این نظم و استمرار همواره سالم خواهیم بود.

اثر تکرار
اگر کتاب «اثر مرکب» اثر دارن هاردی را بخوانید به خوبی متوجه خواهید شد با تکرار منظم یک عادت در دراز مدت چه دستاوردهای غیرقابل تصوری خواهید داشت. دستاوردهایی که گاهی شما را در حد یک شگفتی در برابر دیگران متمایز میکند. این کتاب خیلی معروف است و توصیه میکنم حتما یک نسخه از آن را مطالعه کنید.
در همین زمینه تصمیم گرفتم کاری عملی انجام دهم. در ۳۸ سالگی کمی چاق شده بودم و آزمایشهای پزشکی گفتند قند و چربی خونم لب مرز هستند. از طرفی به علت سالها پشتمیزنشینی کاملا تنبل شده بودم و چند بار ورزش جدی هم به سرعت تعطیل شد. پس تصمیم گرفتم به روش «اثر مرکب» کاری بکنم. یک روز صبح شروع کردم و فقط ۱۰۰ قدم دویدم. روز بعد ۲۰۰ قدم. حتی به خودم زحمت ندادم سریع بدوم یا حسابی ورزش کنم. هر روز ۱۰۰ قدم به این برنامه اضافه کردم تا به حدود ۳۰۰۰ قدم رسیدم. از زمانی که این برنامه را شروع کردم، در دفتر کارم بسیار سرحالتر و شادابتر هستم. تدریجا وزن دلخواهم را بدست آوردم و مهمتر از آن سلامتم را. اما دوباره اشتباه را تکرار کردم و کمکم ورزش را کنار گذاشتم ولی رژیمهای غذایی را به خوبی رعایت کردم. امسال که دوباره آزمایش دادم دکتر گفت اثری از بالا بودن قند و چربی خون نیست. ولی به کبد چرب نوع ۱ مبتلا شدهام که با ورزش قابل اصلاح است. پس دست از تنبلی برداشتم و دوباره ورزش را شروع کردم. اما این بار برای همهٔ عمر تصمیم گرفتم.

افسوس بیحاصل
میبینید بدون فشار وارد آوردن میتوان کارهای مهمی انجام داد. نکته این است که انسانها عادت دارند به پشت سر بنگرند و بگویند: «ای داد بیداد، سالها از عمرم تلف شد. اگر فلان کار را کرده بودم الان خیلی موفق بودم». اما اگر حاضر بشویم به جای خیالبافی و افسوس خوردن، از همین امروز کاری هر چند کوچک را شروع کنیم و آن را مرتبا تکرار کنیم، نتایج خارقالعادهای بدست میآید.
برای تکمیل این قسمت نقل قولی از میکل آنژ مجسمهساز شگفتیساز تاریخ را برایتان نقل میکنم. او گفته است: اگر دیگران هم تمرینات دشواری که من روزانه انجام دادم را انجام میدادند، دیگر از تماشای مجسمههای من تعجب نمیکردند. البته تاکید من بر تمرینات دشوار نیست. بلکه بر تداوم منظم آن است. با نظم و تمرین منظم میتوان به دستاوردهای ارزشمندی رسید که بسیار فراتر از عرف متداول است و شما را در بین همگان ممتاز میسازد.

محتوای این مقاله برگرفته از کتاب «رازهای تبدیل کرم خاکی به اژدها» است. میتوانید با کلیک بر روی لینک زیر آن را خریداری کنید.